Sağlıklı yaşam için temiz eller şart

Günümüzde toplumda hijyen uygulamalarının yaygınlastırılması önemli bir koruyucu saglık hizmeti olarak degerlendirilmektedir. Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Aslıhan Demirel; el hijyeninin, içinde bulundugumuz kıs aylarında sıkça rastlanılan viral enfeksiyonlardan korunmada yapılabilecek en basit, ucuz ve son derece etkili bir yöntem oldugunu söylüyor.

DOGRU ZAMAN ÖNEMLI

Hijyen; saglıklı ortamın korunması amacıyla her türlü hastalık etkeninin ortamdan uzaklastırılmasıdır. El hijyenini saglamada en temel kural, ellerin dogru yöntem ile ve dogru zamanda yıkanmasıdır.

El yıkama, günlük yasantı içinde her seyden önce kisinin kendi saglıgı için önemliyken; çalısma ortamında, diger kisilerin saglıgı için de önemlidir. Basta saglık sektörü olmak üzere birçok is kolunda, çalısanların el yıkamasındaki aksaklıklar, hızla toplumu tehdit eden ciddi saglık sorunlarına yol açabilmektedir.

NEDEN YIKANMALI?

Ellerimiz, çevre ile her türlü baglantıyı saglayan, bu nedenle de en fazla bakteri barındıran organımızdır. Çok sıradan ve günlük bir is olması nedeniyle el yıkama genellikle ihmal edilen bir konudur.

Ellerimiz yoluyla tasınan bakteriler basit bir soguk algınlıgından hepatit A, Influenza gibi ciddi birçok hastalıgın gelisimine neden olabilir.

El hijyeni toplumda enfeksiyonların yayılmaması için çok önemli oldugu gibi hastanelerde saglık personelinin elleriyle, mikroorganizmaların hastadan hastaya yayılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Hastaneye yatan hastalarda yüzde 5-15 oranında hastane enfeksiyonu gözlenmektedir. Yetersiz el hijyeni, hastane enfeksiyonlarına neden olan baslıca etmenler arasındadır. Sadece el hijyeni uygulamalarının yaygınlastırılıp gelistirilmesiyle yüksek morbidite, mortalite ve tedavi maliyetine neden olan bu enfeksiyonlardan belirgin korunma saglanabilmektedir. Dogru el hijyeni uygulaması; aynı zamanda besin kaynaklı hastalıkların, gastroenteritlerin, dıskı ile bulasan hastalıkların önlenmesinde de basit ancak en etkili koruma yöntemidir.

NASIL YIKANMALI?

El temizliginde su ve sabun kullanılması gerekmektedir. Sadece su ile yıkandıgında, mekanik etki ile görünür kir uzaklastırılmakta ancak tam bir hijyen saglanamamaktadır.

Katı sabunlar; bulunduruldukları ortamlardan ve kullanan kisilerin kullanımdan sonra genellikle sabunları temizlemeden yerine koymalarından dolayı, kir kaynagı olabilmektedir. Bu nedenle, özellikle toplu yasanan yerlerde el temizliginde sıvı sabunların kullanımı tercih edilmelidir. Sadece 30 saniyede uygulanabilecek dogru el yıkama teknigi ile, bulasıcı ve salgın pek çok hastalıga karsı önlem alınabilir ve toplum saglıgına katkıda bulunabilirsiniz.

Gün içerisinde ellerinizi asagıda belirtilen yöntemle sık sık yıkayın:

* Ellerinizi su ile ıslatın ve sabunu ellerinizin bütün yüzeylerine dagıtarak iyice köpürtün.

* Ellerinizin her yerini (bilekler, avuç içleri, parmaklar, parmak araları, el sırtı ve tırnak içleri) en az 30 saniye kuvvetlice ovalayın.

* Ellerinizi sabun ile ovaladıktan sonra iyice durulayın.

* Özellikle halka açık yerlerde tek kullanımlık havlu kagıt ile ellerinizi kurulayın.

* Ellerinizi kurutmak için kullandıgınız kagıt havluyu muslugu kapatmak için kullanın ve çöp kutusuna atın.

NE ZAMAN YIKANMALI?

Gün boyunca en çok kullandıgımız organımız olan ellerimiz, çesitli bakteriler ve virüslerle kirlenir. Bu nedenle gün içerisinde sık sık ellerimizi yıkamalıyız. Özellikle kıs aylarında; hapsırık ve öksürükle elimizi agzımıza kapatırsak soguk algınlıgı ve grip virüsleri ellerimize bulasır ve sonra baska bir yere dokundugumuzda dokundugumuz kisi ya da yere bulasır. Bu sebeple öksürdügümüz veya hapsırdıgımızda tek kullanımlık mendille agzımızı kapatmalı, mendili kullandıktan sonra çöpe atmalı ve sonrasında hemen ellerimizi yıkamalıyız. Eller;

* Yemek hazırlamadan önce,

* Yemek yemeden önce ve yemek yedikten sonra,

* Tuvaleti kullandıktan sonra,

* Çocukların altını degistirdikten sonra,

* Pismemis gıdalara (özellikle kırmızı et, tavuk, balık, yumurta) temas ettikten sonra,

* Üst solunum yolu sekresyonları ile temas ettikten sonra (hapsırma, öksürme vb.),

* Bozulmus gıda ve çöplere dokunduktan sonra,

* Saçlar tarandıktan veya ellendikten sonra,

* Toplumda ortak kullanılan araçların kullanımından sonra (toplu tasıma araçları, para alıs verisi, telefon vb)

* Kedi, köpek ve diger tüm hayvanları elledikten sonra mutlaka dogru yöntemle yıkanmalıdır.

TIRNAK VE AYAK BAKIMI

Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi Derrmatoloji Uzmanı Uzm.Dr. Yasemin Balsever Kural; ellerle ilgili diger dikkat edilmesi gerekenleri anlattı:

* El bakımı ve egzama tedavisinde öncelikle artırıcı nedenlerden uzak durmak, koruma amacıyla uygun eldiven kullanmak, deri bariyerini güçlendirmek için sık sık nemlendirici uygulamak çok önemlidir.

* Tırnak güzelligini artırmak için kullanılan oje, oje çıkarıcı, yapay tırnak malzemeleri ve yapıstırıcılar; tırnak yapısını ve rengini bozar, deride alerjik reaksiyona neden olabilir.

* Tırnak yeme, çevresindeki deriyi koparma alıskanlıgı aynı sekilde deriyi zedeler, dolama, sigil gibi mikrobik hastalıkların bulasmasına yol açar. Alıskanlıgın önlenmesi için destek tedavi, deriyi onarıcı krem kullanılması önerilir.

* Ayaklar tüm gün ayakkabı içinde kapalıdır. Nemli kalmaması, yıkadıktan sonra kuru tutulması iyi ayak bakımının temelidir. Kullanılan tırnak makası ve havlu; kisiye özel olmalı.

* Tırnaklarda hafif batma varsa koruyucu kullanmak enfeksiyon gelisimini, agrılı cerrahi islemleri önleyecektir.