Enerji içecekleri sağlığa zararlı

Dr. Özgür Şamilgil, enerji veren içeceklerin tüketimine dikkat çekiyor...

Özellikle de son günlerde havalardaki değişimle birlikte enerjiye daha da ihtiyacımız oluyor. Bu konuda en muzdarip kişiler de gençler.

Kendi aralarında enerji içeceklerinden bahsedip, birbirlerine tavsiye ediyorlar. Ancak bu tür enerji veren içecekler çok da masum değil.

Enerji Eksikliği Neden Olur?

ENERJİ EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR?

Sebebe yönelik bir tedavi enerji eksikliğini düzeltebilirken, bunu gözardı edip enerji içeceği içmek, el freni çekili arabayla yol almaya çalışmaya benziyor, vücudu perişan ediyor.

Modern hayatta en çok şunlar enerji eksikliğine neden oluyor ve düzeltilmesi gerekiyor:

·Yanlış ve dengesiz beslenme ( protein, sağlıklı yağ, sebze, kuruyemiş, meyve tüketiminin eksikliği ), yetersiz su tüketimi

·Aşırı stresli yaşam tarzı

·Kalitesiz hazır gıda tüketimi

·Tedavi edilmeyen ruhi sorunlar

·Yeterli egzersiz yapılmaması

·Sağlıklı güneşlenme ve D vitamini eksikliği

·Düzenli, kaliteli ve yeterli uykuya özen gösterilmemesi

ENERJİ İÇECEKLERİNİN İÇERİĞİNDE BULUNAN MADDELERİN VÜCUDUMUZA ETKİSİ

Kafein : Bu içeceklerde ön planda yüksek oranda kafein bulunuyor. Kahve içindeki kafeinin zihni uyarıcı, uyku kaçırıcı, kalp atışlarını ve kan basıncını hafif arttırıcı, dinçlik verici etkisi genellikle ilk 1 saat yoğun olarak hissedilebiliyor ve bazı kişilerde 4-5 saat kadar sürüyor. Günde 3-4 adet içilen kahvenin hafif derecede bir bağımlılık yaptığı kafeine hassasiyeti olmayan kişilerde sağlık acısından faydalı yönleri olduğu biliniyor. Günlük tüketilen 200-300 mg kadar kafeinin genel olarak zararlı olmadığı düşünülüyor. Genellikle 1 bardak kahve 85 mg kadar kafein içeriyor. Enerji içeceklerinde ise çoğunlukla bunun 3 ila 6 katı kadar kafein bulunuyor. Bu miktarda kafeinin bir seferde içilmesi, gün içine yayılarak içilmesine göre çok daha şiddetli bir etki gösterebiliyor.

Kafein, aşırı sinirlilik, panik atak, kaygı (evham), titreme, terleme,bulantı, kusma, ishal, göğüs ağrısı, mide krampları, kan basıncı ve kalp ritminde artış ve düzensizlik, idrar miktarında artışa bağlı vücuttan su kaybı bir süre sonra halsizlik ve başarısına neden olabiliyor. Böbreküstü bezlerinden yüksek miktarda stres hormonu salgılatan bu içecekler bir süre sonra bu bezlerin aşırı yorulmasına ve tam bir çöküşe neden olabiliyor.

Şeker : Çoğu enerji içeceği yaklaşık yarım bardak kadar şeker içeriyor. Aniden kana karışan yüksek miktarda şeker, hızlı ve fazla insülin salgılanmasına neden oluyor. Bu da 1-2 saat içinde şekerin hızla düşmesine ve daha fazla enerji eksikliğine yol açıyor. Şekerin fazla düşmesi vücudu alarma geçiriyor, stres hormonu adrenalin salgılanıyor, kaslardan ve karaciğerden şeker çözülerek kana karışıyor. Bu durumda adrenalinin bilinen etkileri ortaya çıkıyor, kan basıncı ve kalp atışları yükseliyor, terleme ve sinirlilik, başağrısı gibi belirtiler yaşanıyor.

Karnitin : Cleveland Kliniği'nin yaptığı araştırmaya göre bazı enerji içeceklerine yüksek miktarda katılan (kırmızı ette de bulunan) karnitin, uzun vadede damar sertliği gelişimini hızlandırarak kalp krizi ve felce yol açabiliyor.

Taurin : Bazı enerji içeceklerinde ayrıca Taurin isimli bitkisel bir madde de bulunuyor. Bunun da kafein benzeri etkileri bulunduğundan aynı yan etkiler bunda da bulunuyor.

Suni tatlandırıcılar ve renk vericiler : Özellikle bazı hassas kişilerde aşırı sinirlilik, huzursuzluk, saldırganlık, hafıza bozukluğu gibi belirtilere neden olabiliyor.

Egzersiz sonrası tüketim : Bazı kişiler egzersiz sonrası gelişen yorgunluğu daha çabuk atmak için enerji içeceklerini tercih ediyorlar. Halbuki egzersiz nedeniyle terle kaybedilen su nedeniyle kan basıncının düşmemesi için tedbir olarak büzüşüyorlar. Yüksek miktarda alınan kafein nedeniyle kan basıncı ve kalp ritmi yükseliyor. Damarlar bundan dolayı daha kötü etkileniyor. Üstelik kafeinin idrar söktürücü etkisiyle su kaybının artması, kanın koyulaşmasına, pıhtılaşma sonucu kalp krizi ve felce yol açma tehlikesi yaratıyor. Egzersiz öncesi tüketilen enerji içecekleri, egzersize dayanıklılığı arttırıyor gibi gözükse de kişinin yorgunluk hissini maskeleyerek, vücudun durması gerektiğini gösteren belirtilerin anlaşılmasını engelliyor. Bu da kas harabiyetine yol açarak faydadan çok zarar veriyor.