Ben Dili ve Sen Dili Nedir?

Gerek günlük yaşantımızda gerekse iş ortamında insanlarla iletişim kurarken, düşündüklerimizi, hissettiklerimizi paylaşırken kimi zaman kendimizi doğru ifade edemiyoruz. Kırmak istemediğimiz halde söylediğimiz şeyle karşımızdaki insanı incitebiliyor, bunun yanında da hissettiklerimizi ve düşündüklerimizi tam anlamıyla ifade edemeyebiliyoruz. Halisane bir niyetle yaklaşırken bile kullandığımız dilden ötürü bu tarz sorunlarla karşılaşabiliyoruz. Bu durumda kendimizi ifade ederken kullandığımız dilin sağlıklı bir iletişim kurmada oldukça önemli olduğunu söyleyebiliriz. Sağlıklı iletişim kurabilmek için günlük yaşantımızda kullandığımız dilin önemini vurgulamışken kendimizi ifade ederken kullandığımız sen dili ve ben dilinden de bahsetmek gerekir.

Sen dili, karşımızdakini suçlamaya ve yargılamaya yönelik bir konuşma tarzıdır. Karşımızdaki insanın hoş görülmeyen, kabul edilmeyen davranışları karşısında eleştiri ve töhmet mesajları içeren bir dildir. Sen dilinde cümleler ikinci tekil şahsa göre çekimlenir. Bu konuşma tarzı davranışa ve duyguya değil, kişiliğe yöneliktir. Bu nedenle karşımızdaki insanı savunmaya iter, karşımızdaki insanın kendini suçlu hissetmesine ve bizi tam olarak anlayamamasına neden olur. Sen dili, genellikle tepkisel ve öç almaya yönelik davranışları ortaya çıkartır.

Kendimizi doğru ifade edebilmek istiyorsak kendimize dair farkındalığımızı yükseltmek gerekir. Ben ne düşünüyorum, ne hissediyorum ve bunu karşımdaki insana en uygun şekilde nasıl ifade edebilirim?  Bu doğrultuda sağlıklı iletişim kurabilmek, ben dili ile mümkün. Ben dili; kişinin merkezinden çıkıp, karşımızdaki insanın vicdanına ve yüreğine ulaşan dildir. Yani ben dilini yürek yüreğe iletişim olarak tasvir edebiliriz. Ben dilini kullanan kişi kendisi hakkında yaptığı değerlendirmeyi karşısındaki insanla paylaşmak isteğindedir. Kişinin karşısındaki insanı yargılamadan, suçlamadan sadece kendi duygu ve düşüncelerini anlattığı bir dildir. Bu konuşma tarzı karşımızdaki insana kendisini değerli hissettirir. Ben dili ile kurulan cümleler; yaşanan durumu, durumun ne düşündürdüğünü ve ne hissettirdiğini içerir. Bu sayede karşımızdaki insan yaşanan duygunun nedenini anlar ve sağlıklı bir iletişim ortaya çıkar.

“Bir bahçeye giremezsen,

Durup seyran eyleme.

Bir gönlü yapamazsan,

Yıkıp viran eyleme.”

(Yunus Emre)

Sen dili ve ben diline örnek verecek olursak:

“Kabahat sana inananda, senin ipinle kuyuya inende, sana değil kendime kızıyorum.” Sen Dili

“Randevulaştığımız yere gelmediğinde kendimi çok kötü hissettim, bana haber vermeni çok isterdim.”  Ben Dili

“Konuşurken gözüme bile bakmıyorsun. Çok kabasın.“ Sen Dili

“Konuşurken gözüme bakmadığın zaman beni dinlenmediğini , ciddiye almadığını düşünüyorum. Bu da beni kırıyor.”  Ben Dili

“Okula neden gelmedin?” Sen Dili

“Dün okulda seni göremeyince çok meraklandım.”  Ben Dili

“Bin defa söyledim. Hala aynı şeyi yapmakta ısrar ediyorsun, kapa şu telefonunu daha kaç kere ısıtmam gerekiyor yemekleri?”  Sen Dili

“Yemek hazır, arkadaşına yemekten hemen sonra arayacağını söylesen beni ne kadar mutlu edersin, çok açım, lütfen.”  Ben Dili

Baba:” Her aksam ayni şey, tutturuyorsun oyun oynayalım diye! Benim yorgun olabileceğim hiç aklına gelmiyor değil mi? Yaramaz ve şımarık bir çocuk gibi davranıyorsun!” Sen Dili

Baba: “Bu aksam çok yorgun hissediyorum canım. İstersen oyun oynamayı başka bir akşama erteleyelim.”  Ben Dili